غلتك ها امروزه به صورت وسيع در اغلب پروژه هاي عمراني مانند راه سازي و يا ساختمان سازي مورد استفاده قرار گرفته.
در اين مقاله به معرفي كاربرد هاي غلتكها و انواع گوناگون آن ها مي پردازيم.
غلتك ها امروزه به صورت وسيع در اغلب پروژه هاي عمراني مانند راه سازي و يا ساختمان سازي مورد استفاده قرار گرفته.
غلتك ها امروزه به صورت وسيع در اغلب پروژه هاي عمراني مانند راه سازي و يا ساختمان سازي مورد استفاده قرار گرفته.
در اين مقاله به معرفي كاربرد هاي غلتكها و انواع گوناگون آن ها مي پردازيم.
غلتك ها امروزه به صورت وسيع در اغلب پروژه هاي عمراني مانند راه سازي و يا ساختمان سازي مورد استفاده قرار گرفته.
در اين مقاله به معرفي كاربرد هاي غلتكها و انواع گوناگون آن ها مي پردازيم.
دلايل استفاده از غلتك ها:
يك از عمده ترين دلايل استفاده از اين ماشين آلات اصلاح ويژگي هاي خاك مي باشد.
كه از جمله مهمترين آنها مي توان رساندن ميزان دانسيته و يا مقاومت لايه هاي خاك به حد مطلوب باشد.
از جمله عوامل ديگر كه به وسيله عمل تراكم بهبود يافته مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:
- كم شدن قابليت تغيير حجم خاك
- كم شدن قابليت نفوذ پذيري
- افزايش مقاومت خاك
اساس كار غلتكها:
اصولاً براي انجام عمل تراكم از چهار نيروي گوناگون استفاده مي شود كه عبارت اند از:
- نيروي وزن استاتيكي(اعمال فشار)
- ضربه
- ارتعاش
- عمل ورزيدن
انواع غلتك:
لازم به ذكر مي باشد غلتكها بر اساس قابليت هايشان و ساختاري كه دارند مي توانند دسته بندي شده كه عبارت اند از:
- غلتكهاي شبكه اي(Grid or Mesh Rollers)
- غلتكهاي پاچه بزي(tamping foot roller)
- غلتكهاي ارتعاشي يا لرزنده(Vibratory Rollers)
- غلتكهاي كفشك دار يا پاچه فيلي(Segmented Pad Rollers)
- غلتك هاي فولادي صاف(Smooth steel Drum Rollers)
- غلتك هاي پنوماتيك يا چرخ لاستيكي(pneumatic Rollers)
- تراكم كننده هاي شبه بلدوزر
غلتك شبكه اي:
اين غلتكها به صورت عمده براي خرد كردن و متراكم نمودن خاك هاي كلوخه اي و يا سنگي نرم مورد استفاده قرار گرفته.
از جمله مزيت هاي آن ها اين است كه در حين عمل،خاك را پراكنده نمي كند و سرعت كار بالايي دارا مي باشند.
اين غلتكها قسمت اعظمي از عمل تراكم را توسط وزن استاتيكي و ايجاد ضربه انجام مي دهند.
غلتك هاي پاچه بزي:
اين نوع غلتكها داراي استوانه مجهز به تعدادي پايه بيرون آمده مي باشد.
اين نوع غلتكها عمل تراكم را توسط فشار استاتيكي و عمل ورز دادن انجام مي دهند.
لازم به ذكر است كه عمل كوباندن اين غلتكها شبيه اثري است كه يك گله گوسفند و بز بر روي زمين بر جا مي گذارد.
اين غلتكها معمولاً داراي چندين استوانه بوده كه به صورت جفتي مورد استفاده قرار گرفته و همچنين اين غلتكها با سرعت بيش از ۱۵ كيلومتر در ساعت فعاليت نموده.
نكاتي كه در هنگام كار با اين ماشين آلات بايد در نظر گرفت عبارت است از:
- براي حصول اطمينان از متراكم شدن تمام سطح، هر عبور حدود ۳۰ سانتي متر يكديگر را پوشش دهند.
- براي كاهش خطر در هنگام متراكم كردن لبه هاي خاكريز عميق، از نوع سه محوري استفاده شود، به صورتي كه با حركت عقب ماشين، سومين محور بر روي لبه خاكريز قرار بگيرد و بيشترين وزن دور از لبه باشد.
- وقتي كه مقدار هوا در خاك در حد زياد است، بهتر است، غلتك با بيشترين سرعت مطمئنه حركت كند، زيرا سرعت زيا د سبب خروج بهتر هوا از خاك مي شود.
نمونه اي از غلتك پاچه بزي كه با تراكتورعمل تراكم خاك را انجام ميدهد.
غلتك هاي ارتعاشي يا لرزنده:
اين نوع غلتكها به كمك ويبراتور عمل تراكم را انجام مي دهند.
معمولاً در هنگام استفاده مقداري از رطوبت خاك را كم نموده كه اين امر مزيتي است براي استفاده از آن ها در خاك هاي مرطوب.
نيروي متراكم كننده در اين غلتكها ارتعاش و وزن استاتيكي مي باشد.
لازم به ذكر است از اين غلتكها به صورت دستي تا خودروهاي غول پيكر استفاده شده كه در ادامه به آن پرداخته.
انواع غلتك اي لرزاننده كوچك:
- غلتك شامل تخماق هاي دستي
- غلتك شامل ويبراتورهاي صفح هاي
- غلتك شامل ويبراتورهاي دستي
از غلتكهاي كوچك براي كوبيدن سطوح كوچك ،مناطقي كه غلتك نمي تواند خاك را به خوبي متراكم كند و يا امكان عبور غلتك از آن منطقه سخت است مورد استفاده قرار گرفته.
نمونه هايي از غلتكهاي لرزاننده كوچك.
انواع غلتكهاي بزرگ:
- غلتكهاي پاچه بزي و ويبراتوري
- غلتك چرخ لاستيكي ارتعاشي
- غلتك چرخ آهني صاف ارتعاشي
- غلتك شبكه اي ارتعاشي
به طور كلي فركانس و دامنه نوسان اين غلتكها بر اساس نوع عمليات و فاكتورهاي ديگر قابل تنظيم مي باشد.
غلتكهاي فولادي صاف:
اين نوع به صورت وسيع در پروژه هاي ساختماني و راه سازي مورد استفاده قرار گرفته.
در راه سازي از آن ها در انجام عمل ترام اساس و سطح آسفالت استفاده مي شود.
لازم به ذكر است وزن استاتيكي مهمترين نيروي تراكم كننده در اين ماشين ها مي باشد.
انواع متداول غلتكهاي فولادي صاف:
- غلتك سه چرخ(۲ محوري)
- غلتك دو محوري تاندم
- غلتك سه محوري تاندوم
در هنگام استفاده از اين نوع غلتكها در خاكهاي چسبيده ب يك لايه و پوسته نازك متراكم در زير چرخ تشكيل مي شود.
اين امر مانع از گسترش فشار در لايه هاي زيرين و تراكم آنها مي گردد.
نكاتي كه در هنگام كار با اين ماشين آلات بايد در نظر گرفت عبارت است از:
- سرعت آهسته و يكنواخت باشد و از شتاب و توقف ناگهاني اجتناب شود، زيرا سطح مصالح جابجا مي گردد.
- از چرخش تيز اجتناب شود.
- وقتي كه بر روي سطح داغ و مصالح چسبنده استفاده م يشود، از سيستم آب پاشي استفاده شود.
- نبايد غلتك بر روي سطح آسفالت در حال سرد شدن، توقف كند، زيرا سبب فرورفتگي سطح مي شود.
نمونه اي از غلتك فولادي صاف كه قديمي مي باشد و بيانگر قدمت استفاده از اين ماشين آلات در پروژه هاي عمراني است.
غلتكهاي چرخ لاستيكي:
از اين نوع ماشين ها معمولا در پروژه هاي سد سازي براي متراكم كردن خاكريز سدها استفاده مي شود.
از آنها در متراكم نمودن بستر و اساس فرودگاه نيز استفاده مي شود..
غلتكهاي كفشكدار يا پاچه فيلي:
اين نوع غلتكها شبيه غلتكهاي پاچه بزي بوده فقط بجاي پايه هاي پاچه بزي،صفحات بزرگ فولادي بر روي استوانه آنها سوار
شده اند.
اين نوع غلتكها در حين عمل تراكم اختلال كمتري در سطح خاك ايجاد مي نمايند.
تراكم كننده هاي شبه بلدوزر:
اين متراكم كننده ها داراي چرخ فلزي صاف و يا پاچه بزي مي باشند.از اين خاك ها علاوه بر متراكم نمودن خاك در زمينهاي با خاكهاي سست يا در مناطق دفع زباله كه هدف توده كردن و كوبيدن است، استفاده مي شوند.
تكميلي:
معمولاً هر يك از غلتكهاي فوق الذكر براي موارد خاصي كاربرد داشته كه اين دامنه استفاده در شكل ذيل آمده است.
انجام پروژه دانشجويي معماري