در اين مقاله به معرفي بيل مكانيكي يا همان بيل هيدروليكي،موارد استفاده از آن و نكات مديريتي كه در هنگام كار با اين ماشين بايد رعايت نمود مي پردازيم.
در اين مقاله به معرفي بيل مكانيكي يا همان بيل هيدروليكي،موارد استفاده از آن و نكات مديريتي كه در هنگام كار با اين ماشين بايد رعايت نمود مي پردازيم.
در اين مقاله به معرفي بيل مكانيكي يا همان بيل هيدروليكي،موارد استفاده از آن و نكات مديريتي كه در هنگام كار با اين ماشين بايد رعايت نمود مي پردازيم.
در اين مقاله به معرفي بيل مكانيكي يا همان بيل هيدروليكي،موارد استفاده از آن و نكات مديريتي كه در هنگام كار با اين ماشين بايد رعايت نمود مي پردازيم.
بيل مكانيكي يا بيل هيدروليكي:
بيل مكانيكي يا هيدروليكي كه در ايران عموماً به آن بيل مكانيكي گفته مي شود به طور وسيع در پروژهاي گوناگون عمراني مورد استفاده قرار مي گيرد.
معادل بيل مكانيكي در زبان انگليسي hydraulic excavator مي باشد.
بيل هاي مكانيكي داراي انواع گوناگون هستند كه هر كدام داراي كاربري هاي خاص مي باشند.
تاريخچه بيل مكانيكي:
اولين نمونه بيل هيدروليكي توسط ويليام اسميت اوتيس (William Smith Otis) در سال ۱۸۳۶ ميلادي ساخته شد.
دستگاهي كه او ساخت باعث تسهيل عمليات خاكبرداري به صورت چشم گيري شد.
از زمان اختراع اولين نمونه بيل مكانيكي تا امروز تغييرات چشم گيري در اين دستگاه ايجاد شده است.
نمونه اي از اولين انواع بيل مكانيكي را در تصوير فوق مشاهده مي نماييد.
انواع بيل مكانيكي:
همان طور كه قبلاً اشاره شد بيل هاي هيدروليكي بر اساس شكل ظاهري و كاربردشان داراي انواع گوناگون مي باشند كه در ادامه به بررسي آنها مي پردازيم.
۱-بكهولودر(backhoe loader):
تصويري از بكهولودر در حال جابه جايي خاك در كارگاه
اين ماشين تركيبي از لودر و بيل مكانيكي مي باشد.
به اين ماشين بيل مكانيكي با جام معكوس نيز گفته مي شود.
لازم به ذكر است كه خصوصيات اين ماشين و موارد كاربردش قبلاً در مقاله آشنايي با لودر و موارد كاربرد آن ذكر شده است.
لذا براي آشنايي با اين ماشين و موارد كاربرد آن به اين مقاله مراجعه نماييد.
۲-بيل مكانيكي با سيستم كابلي:
اين ماشين عبارت است از يك اطاقك گردان كه بر روي چرخ ها سوار مي باشد و در انتهاي جلوي آن بيل متصل شده است.
اين بيل در دو نوع مكانيكي و هيدروليكي موجود مي باشد.
۳- دراگ لاين يا بيل كششي:
قسمت هاي تشكيل دهنده اين بيل شامل موارد ذيل مي باشد:
- اطاقك فرمان
- جرثقيل
- جام بيل كششي
- كابلهاي لازم جهت كنترل قسمت هاي گوناگون
اين بيل قادر به انجام فعايت هاي گوناگون در سطوح بسيار بالاتر وبسيار پايين تر از سطح اتكاء خود مي باشد.
همچنين در انواع متفاوت زمينها مورد استفاده قرار مي گيرد.
ساير موارد استفاده از اين ماشين عبارت است از:
- انجام حفاريهاي پايين تر از سطح
- كانال زني
- لوله گزاري
از مهمترين مزاياي اين ماشين زمان كوتاه سيكل كاري آن مي باشد.
در بسياري از موارد عرض جام از ظرفيت آن مهمتر است،گستردگي جام از نظر(عرض و عمق) بيشتر مي باشد.
تصويري از دراگ لاين در حال جابه جايي مصالح
۴-بيل هاي جام جلو:
كاربرد اين بيلها عبارت است از:
- حفاري زمين هاي سخت در سطح بالاي ماشين
- بارگيري كاميون
- انتقال مصالح به قرضه عمودي
اين ماشين در دو نوع چرخ لاستيكي و چرخ زنجيري موجود مي باشد.
استفاده از بيل مكانيكي براي بارگيري كاميون
۵-چنگك(بيل منقاري):
كلامشل ها معمولاً در فعاليت هاي زير مورد استفاده قرار مي گيرند:
- انجام فعاليت هاي حفاري به صورت قائم در اعماق مختلف مانند ديوارهاي حائل،گودال شمع ها ، پرده هاي آب بند و …..
- حمل و جابه جايي مواد كنده شده و نرم نظير ماسه،شن،ذغال سنگ،سنگ هاي شكسته و …..
- انجام عمليات هاي لايروبي در كانال ها،موج شكن ها و ….
- حمل بار و بلند كردن ها به صورت قائم از يك نقطه به نقطه ديگر نظير تخليه بار در داخل قيف و كيسون ها
خواندن اين مطلب هم به شما توصيه ميكنيم: كار در دنياي عمران يا تجارت ماده مخدر؟
در كلامشل ها بايد به نكات زير دقت شود:
- توانايي نفوذ جام به وزن آن بستگي دارد
- محاسبه بازدهي دقيق آن مشكل مي باشد.
- در صورت امكان بايد از سبك ترين جام براي اين بيل ها استفاده شود.
معادل انگليسي چنگك يا بيل منقاري در زبان انگليسي clamshell grab مي باشد.
كلامشل ها را از ديدگاهاي گوناگون مي توان دسته بندي نمود:
۱-انواع كلامشل ها بر حسب سيستم هدايت:
- كلامشل هاي كابلي
- كلامشل هاي هيدروليكي
- كلامشل هاي تلاسكوپي
۲-انواع كلامشل ها بر حسب جام:
يكي از مهمترين قسمت كلامشل جام آن مي باشد كه ساير قسمت ها متناسب با آن انتخاب مي شوند.
اگر جام كلامشل دندانه دار باشد از آن بيشتر براي كندن مواد سخت مورد استفاده قرار مي گيرد امّا اگر جام بدونه دندانه باشد از آن بيشتر براي حمل مصالح و مواد مي توان استفاده نمود.
لازم به ذكر است جام هاي كلامشل را بر اساس مواد و مصالحي كه حمل مي كنند مي توان به موارد ذيل تقسيم نمود:
- چنگك كاكتوس
- چنگك مخصوص حفاري سنگين
- چنگك شن
- چنگك لجن
تصوير شماتيك چنگك هاي كلامشل
۳-انواع كلامشل بر اساس نوع شاستي:
معمولاً شاستي كلامشل ها بر روي دو نوع شاستي چرخ لاستيكي و چرخ زنجيري متصل مي شود.
انتخاب جام بيل مكانيكي:
جام بيل مكانيكي با توجه به شرايط كاري ،اندازه و نوع مصالح جابه جا شونده ،افزايش راندمان خاكبرداري و بارگيري به چهار مورد ذيل تقسيم بندي شده:
- سنگين كار
- استفاده عمومي
- سبك كار
- جابه جايي مواد
چكش هيدروليكي:
گاهي جام بيل هاي جام جلو را ورداشته و به جاي آن چكش هاي هيدروليكي نصب مي شود.
از چكش هيدروليكي براي كارهاي ساختمان شهري گرفته تا حفاري در سنگ هاي سخت استفاده مي شود.
تصوير چكش هيدروليكي در حال خرد نمودن سنگ
قلم هاي متداول در چكش هيدروليكي به شرح ذيل است:
۱-استاندارد:
اين قلم براي سنگ هاي رسوبي و سنگ دگرگون استفاده مي شود و قلم در آنها نفوذ مي كند.
همچنين از آن مي توان در بتن نيز استفاده نمود.
۲-چيزل:
از اين قلم در سنگ هاي آذرين و سنگ هاي دگرگون استفاده مي شود.
در بتن نيز از آن مي توان استفاده نمود.
۳-قلم هرمي:
اين قلم معمولاً براي كارهاي داخل معدن به كار مي رود.
۴-قلم خاص:
اين قلم در معادن بيشتر مورد استفاده قرار گرفته.
۵-برش آسفالت:
از اين قلم در زمين هاي يخ زده و متراكم شده و همچنين آسفالت استفاده مي شود.
تصاوير شماتيك انواع مختلف قلم
چه نكاتي در تطبيق بيل و چكش هيدروليكي بايد رعايت نمود:
در هنگام نصب چكش هيدروليك بر روي بيل توجه به دو مورد زير بسيار حياتي مي باشد:
- بيل هيدروليكي بايد به اندازه كافي قوي و استوار باشد تا بتواند چكش هيدروليكي را نگه دارد.
- چكش هيدروليكي بايد تحمل نيروي نهايي (break out) را داشته باشد.
نكات مديريتي در هنگام كار با بيل هيدروليكي:
- تميزي دندانه هاي بيل در بارگيري تاثير چشم گيري دارد.
- با جام نبايد به سطوح سخت و محكم ضربه زد.
- توانايي بيل مكانيكي در سطح بالاتر،كارآمدتر مي باشد.
انجام پروژه دانشجويي معماري